Μωρό | Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου

Γιαγιά

Μέχρι τα 1900, οι περισσότερες γυναίκες του Μετσόβου μιλούσαν μόνο βλάχικα. Οι άνδρες γνώριζαν ελληνικά λόγω των αναγκών του εμπορίου και ήταν δίγλωσσοι από παλαιότερα.

Τα βλάχικα είναι λατινογενής γλώσσα που μιλούσαν οι λεγόμενοι Κουτσόβλαχοι ή Αρωμούνοι. Λατινόφωνοι πληθυσμοί υπήρχαν σε ολόκληρη τη βαλκανική χερσόνησο αλλά, επειδή μετακινούνταν και ήταν διάσπαρτοι, ανέπτυξαν με την πάροδο των αιώνων διαφορετικά γλωσσικά ιδιώματα.

Στο Μέτσοβο μιλιέται ένα βλαχικό γλωσσικό ιδίωμα, που ονομάζεται Κουτσοβλαχική διάλεκτος. Αυτή η διάλεκτος μιλιέται και σε άλλα χωριά της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας.

Υφαντό

Όταν μια γυναίκα κάνει τις δουλειές του σπιτιού της, συνήθως περπατάει ξυπόλητη, γιατί τις κάλτσες και τα παπούτσια θα τα φορέσει μόνο για γιορτές και πανηγύρια … Ακόμα και στα ταξίδια, όταν οι οικογένειες μετακινούνται την άνοιξη, οι γυναίκες συχνά θα βγάλουν τα παπούτσια τους και θα περπατήσουν ξυπόλητες επειδή το βρίσκουν πιο άνετο.

(Alan J. B. Wace – Maurice S. Thompson, Οι νομάδες των Βαλκανίων, 1914).