1430-1912: ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ Η περιοχή της Ηπείρου και το Μέτσοβο κατακτούνται από τους Οθωμανούς περίπου στα μέσα του 15ου αιώνα. Το Μέτσοβο εντάσσεται στο σαντζάκι (διοικητική περιφέρεια) των Τρικάλων και, από τα μέσα του 19ου αιώνα, στο πασαλίκι των Ιωαννίνων. Θα παραμείνει εκεί έως το 1912 όταν, με τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, θα τεθεί τέλος στην οθωμανική κυριαρχία. Κατά την περίοδο αυτών των πέντε αιώνων, η βλαχόφωνη ορεινή κοινωνία του Μετσόβου συμμετέχει στην οικονομική ζωή της αχανούς αυτοκρατορίας, καταβάλλοντας τους επιβεβλημένους από την κεντρική διοίκηση φόρους και αναπτύσσοντας εμπορικές σχέσεις με ένα ευρύτατο δίκτυο κέντρων, το οποίο περιλαμβάνει την ίδια την Κωνσταντινούπολη αλλά και υπερβαίνει τα σύνορα του οθωμανικού κράτους. Ταυτόχρονα το Μέτσοβο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οθωμανικής διοικητικής και στρατιωτικής οργάνωσης, κάποτε μάλιστα ως έδρα Οθωμανών αξιωματούχων. Οι αλλαγές που συμβαίνουν στην αυτοκρατορία, ιδιαίτερα οι οθωμανικές μεταρρυθμίσεις τον 19ο αιώνα, επηρεάζουν αναπόφευκτα και την εξέλιξη της μετσοβίτικης κοινωνίας και οικονομίας. Από τα μέσα του 19ου αιώνα το Μέτσοβο γνωρίζει μεγάλη οικονομική άνθηση, αναπτύσσεται η εκπαίδευση και κατασκευάζονται έργα κοινής ωφέλειας χάρη στα κληροδοτήματα των ευεργετών.
1430
Στις 9 Οκτωβρίου 1430 τα Ιωάννινα παραδίδονται στον Σινάν πασά, μπεηλέρμπεη (διοικητή) της Ρούμελης. Είναι η αρχή της οθωμανικής κυριαρχίας σε μεγάλο μέρος της Ηπείρου. Με τον όρο «Ρούμελη» περιγραφόταν μια μεγάλη διοικητική περιφέρεια που γεωγραφικά ταυτιζόταν με τη Βαλκανική χερσόνησο. Επρόκειτο στην ουσία για τις οθωμανικές κτήσεις στα Βαλκάνια. Η λέξη σημαίνει «χώρα των Ρωμαίων», δηλαδή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία αποκαλούσε τον εαυτό της «Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία». Στη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας, οι χριστιανοί κάτοικοι των Βαλκανίων ονομάζονταν «Ρουμ», από όπου προέρχεται και η ονομασία «Ρωμιοί».
1430
Σύμφωνα με οθωμανική απογραφή του 1454-55, το Μέτσοβο με άλλους έξι οικισμούς (πιθανόν: Μηλιά, Ανήλιο, Βουτονόσι, Δερβεντίστα / Ανθοχώρι, Κουτσούφλιανη / Πλατάνιστος και Μαλακάσι), με τους οποίους σχηματίζει ένα είδος «κοινότητας» (Χωρίον Μετσόβου), υπάγεται ως τιμάριο του Ομέρ μπέη στο σαντζάκι (διοικητική περιφέρεια) και τον καζά (επαρχία) Τρικάλων. Συνολικά καταγράφονται 700 φορολογήσιμες οικογένειες, 41 χήρες και 52 άγαμοι. Η επαρχιακή διοίκηση του οθωμανικού κράτους στηριζόταν σε συγκεκριμένους πολιτικούς και δημοσιονομικούς μηχανισμούς. Η ορολογία των διοικητικών διαιρέσεων καθώς και η γεωγραφική τους ταυτότητα διαφοροποιήθηκαν μέσα στους αιώνες. Τα σαντζάκια ήταν υποδιαιρέσεις του εγιαλετιού, που ήταν μια μεγάλη περιφέρεια, όπως η Ρούμελη. Ο διοικητής του σαντζακιού ονομαζόταν «σαντζάκμπεης».
1455
