Το 1947 δημιουργείται το Ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα.
Ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας σε πίνακα του Γιάννη Μόραλη.
Ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας (1885-1950) ήταν εγγονός του Κωνσταντίνου Τοσίτσα, ένα από τα μικρότερα αδέλφια του εθνικού ευεργέτη της Ελλάδας Μιχαήλ Τοσίτσα (1787-1950), ο οποίος είχε εγκατασταθεί στις αρχές του 19ου αιώνα στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Το 1831 του απονεμήθηκε από τον τοπικό δούκα ο τίτλος του βαρώνου για αυτόν και τους απογόνους του, ως επιβράβευση της μεγάλης εμπορικής δραστηριότητας της οικογένειας Τοσίτσα.
Ο βαρόνος Μιχαήλ Τοσίτσας έζησε στην Ελβετία και τη Γαλλία. Αν και δεν διατηρούσε σχέσεις με τον ελληνικό χώρο, πείθεται, κατόπιν μακροχρόνιας αλληλογραφίας και προσωπικών επαφών με τον Ευάγγελο Αβέρωφ, να συστήσει φιλανθρωπικό ίδρυμα για να βοηθήσει την ιδιαίτερη πατρίδα των προγόνων του. Το ίδρυμα συστάθηκε τον Ιούνιο του έτους 1947 με την ονομασία «Ίδρυμα Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα» και έχει ως κύριο σκοπό την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής του Μετσόβου, απ’ όπου καταγόταν ο ιδρυτής.
Με τα χρήματα του Ιδρύματος ανοικοδομήθηκε η προγονική του οικία στο Μέτσοβο, η οποία λειτουργεί σήμερα ως λαογραφικό μουσείο, και το καμένο από το 1947 κτήριο του δημοτικού σχολείου. Επίσης, δημιουργήθηκε νοσοκομείο, πριονιστήριο, τυροκομική μονάδα, γυμναστήριο, χιονοδρομικό κέντρο και χρηματοδοτήθηκε πλήθος άλλων κοινωφελών και αναπτυξιακών έργων. Στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου αποπερατώθηκαν, με δαπάνες του Ιδρύματος, πάνω από 107 σχολεία. Τέλος, ιδρύθηκε στην Κάτω Κηφισιά φοιτητική εστία για Ηπειρώτες σπουδαστές.
Ο Ευάγγελος Αβέρωφ ασχολήθηκε από νωρίς με τα κοινά και επί μισό αιώνα σχεδόν διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική ζωή της Ελλάδας.
Το 1941 έγινε νομάρχης Κέρκυρας και το 1942 συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς για αντιστασιακή δράση. Το 1946 εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής Ιωαννίνων, στη συνέχεια διετέλεσε υφυπουργός και υπουργός Εφοδιασμού, Οικονομίας και Γεωργίας. Από το 1956 ώς το 1963 διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών.
Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση και συνελήφθη. Το 1974 ανέλαβε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Παράλληλα με την πολιτική του δράση ανέπτυξε συγγραφικό έργο, γράφοντας μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και ιστορικές αναλύσεις.
Για τους κατοίκους του Μετσόβου ο Ευάγγελος Αβέρωφ αποτελεί τον τελευταίο εκπρόσωπο της μεγάλης παράδοσης των τοπικών ευεργετών. Πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Ιδρύματος Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα, το οποίο διηύθυνε επί 40 χρόνια, συμβάλλοντας καθοριστικά στη σύγχρονη ανάπτυξη του οικισμού. Εκπληρώνοντας την επιθυμία του βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα, να φέρει ο εκάστοτε πρόεδρος του Ιδρύματος το οικογενειακό του επίθετο, έφερε έκτοτε και το επίθετο Τοσίτσας.
Επίσης, δημιούργησε το Ίδρυμα Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα, στο οποίο δώρισε τη σημαντικότατη προσωπική του συλλογή Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, κτίζοντας πινακοθήκη για τη στέγασή της. Παράλληλα επένδυσε στην τοπική αμπελουργία, καλλιεργώντας τον εγκαταλελειμμένο αμπελώνα του Μετσόβου και δημιουργώντας σύγχρονη οινοποιητική μονάδα.
